Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

17. zk., 2014ko urtarrilaren 27a, astelehena

Hemen ikusgai dauden gainerako formatuen edukia PDF dokumentu elektroniko ofizial eta jatorrizkoa eraldatuz lortu da

BESTELAKO XEDAPENAK

HERRI-KONTUEN EUSKAL EPAITEGIA

336

ERABAKIA, Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2013ko ekainaren 19ko bilkuran hartua, «Euskal Irrati Telebista Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoa (EITB) eta mendeko diren sozietateak. 2010» txostena behin betiko onesten duena.

Herri Kontuen Euskal Epaitegiaren Osokoak 2013ko ekainaren 19an egindako bilkuran

ERABAKI DU:

«Euskal Irrati Telebista Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoa (EITB) eta mendeko diren sozietateak. 2010» txostena behin betiko onestea, Erabaki honen eranskin modura ageri dena.

HKEEren 1/1988 Legearen 13.2 artikuluak aurreikusten duena betez, txostenaren ondorioak dagozkion aldizkari ofizialetan argitaratzeko xedatzea.

Vitoria-Gasteiz, 2013ko ekainaren 19a.

HKEEren lehendakaria,

JOSÉ IGNACIO MARTĶNEZ CHURIAQUE.

HKEEren idazkari nagusia,

TERESA CRESPO DEL CAMPO.

ERANSKINA

EUSKAL IRRATI TELEBISTA ZUZENBIDE PRIBATUKO ENTE PUBLIKOA (EITB) ETA MENDEKO DIREN SOZIETATEAK. 2010

Laburdurak:

EAE: Euskal Autonomia Erkidegoa.

DOUE: Europar Batasuneko Aldizkari Ofiziala.

EITB: Euskal Irrati Telebista Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoa.

EI, S.A.: Eusko Irratia, S.A.

ETB, S.A.: Euskal Telebista, S.A.

SPKL: 30/2007 Legea, urriaren 30ekoa, Sektore Publikoaren Kontratuei buruzkoa.

3/2010 Legea: 3/2010 Legea, ekainaren 24koa, EAEren 2010erako Aurrekontu Orokorren Legea aldarazten duena.

EEP: Enpleguaren Eskaintza Publikoa.

AKBP: Administrazio Klausula Berezien Pleguak.

GI, S.A.: Gasteiz Irratia, S.A.

GSDN: Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusia.

EAETB: 1/1994 LD, irailaren 27koa, Euskadiko Aurrekontu Araubidearen Testu Bategina.

TVCP/HKEE: Herri Kontuen Euskal Epaitegia.

I.– Sarrera.

Herri Kontuen Euskal Epaitegiak (HKEE) otsailaren 5eko 1/1988 Legeak ezarritakoari jarraiki, Euskal Irrati Telebista/EITB Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoaren eta mendeko dituen Sozietateen Urteko Kontuak fiskalizatu ditu, 2010eko ekitaldiari dagozkionak.

2010eko ekitaldiaren fiskalizazioak honako alderdi hauek besarkatu ditu:

– Legezkoak: ondasun eta zerbitzuen erosketan, langilerian eta ekonomia-finantzaren kudeaketan indarreko legeria bete dela egiaztatzea.

– Kontularitzakoak: aurkeztutako dokumentazio finantzarioa ezargarri diren kontularitzako printzipioei meneratzen zaiela egiaztatzea.

– Lanaren zabalak ez du gastuaren eraginkortasun eta eragimenari buruzko azterlanik besarkatzen. Nolanahi dela ere, azaleratutako hutsak «Barne kontrolerako sistemari eta kudeaketa prozedurei buruzko irizpenak» idazpuruan xehetasunez jasoko ditugu.

Fiskalizazio lana sektore publikoari ezargarriak zaizkion auditoriako printzipio eta arauen arabera gauzatu da eta kasu bakoitzean beharrezko iritzitako hautazko probak, prozeduren azterketa eta auditorian ohiko diren gainerako teknikak baliatu dira txostenean jasotako bateratutako urteko kontuen gaineko iritzia defendatzeko, kanpoko auditore batek egindako urteko kontuen auditoria euskarritzen duten lan paperen azterketa barne dela.

EITB Eusko Legebiltzarraren maiatzaren 20ko 5/1982 Legeak sortu zuen eta berezko nortasun juridikoa du. Autonomia Estatutuaren 19. artikuluak xedatzen duenaren arabera, eskuordetu ziren eskumenen esparruan Autonomia Erkidegoari dagozkion egitekoak betetzen ditu, irrati eta telebista zerbitzuen titular den aldetik.

Irrati-telebistako zerbitzu publikoen kudeaketa horretarako sortutako sozietateen bitartez gauzatzen da: Euskal Telebista, S.A./ETB, S.A., Eusko Irratia, S.A./EI, S.A., Gasteiz Irratia, S.A./GI, S.A. eta Eitbnet, S.A. Horrezaz gain, 2010eko abenduaren 31n EITBk honako partaidetza hauek ditu: Vilau Media, S.L.n, % 25; Expressive Media Proyects, S.L.n % 24,62; eta % 23,69 Media For Future, S.L.n.

EITB eta mendeko sozietateak, horien akzioen titular bakar dena, EAEren Aurrekontu Orokorren kontura eta gauzatzen dituzten jardueretatik eratorritako diru-sarrera eta etekinen bidez finantzatzen dira, 5/1982 Legearen 45 artikuluak agintzen duenaren arabera. Bestetik, Eitbnet, Estatutuen 12. artikuluan jasotakoaren arabera, bere jardueratik eskuratutako berezko sarreren bidez finantzatuko da.

2007ko ekitaldian zehar, 2007-2010 kontratu-programa gauzatu zen; kontratu honek Enteak gauzatu beharreko irrati-telebistako zerbitzu publikoaren edukiak zehaztu eta 2008-2011 Plan estrategikoan barne hartutako helburuak definitzen ditu; irrati-telebistako zerbitzu publikoa emateko dituen konpromisoak, zerbitzua kudeatzekoak; eta Eusko Jaurlaritzaren ekarpenen bitartez finantzaketa egonkorra definitzen du, berariazko jarduerek, zerbitzuen prestazioak eta Entearentzat eta bere Kudeaketa Sozietateentzat aktibo erreal eta finantzazkoetan egindako inbertsioek eragindako ustiaketa gastua berdintzeko.

Kontratu-Programari jarraipena egiten dion batzordeak 2010eko urriaren 18an adostu zuen 2011ko abenduaren 31ra arte indarrean zegoena berritzea eta 2011ko abenduaren 28an 2012ko urterako urteko Kontratu-Programa onetsi zuen.

II.– Iritzia.

II.1.– Legea abetetzeari buruzko iritzi.

II.1.1.– Ondasun, hornigai eta zerbitzuen erosketa.

1.– Publikotasunik gabeko prozedura negoziatua baliatuta 3 zerbitzu espediente izapidetu dira (4, 12 eta 13 zenbakidunak), 392.000 eurorenak; berebat, 9 zerbitzu eta hornidura 1i dagozkion gastuak erregistratu dira, 2,8 milioi euroren zenbatekoan, dagokion espedientea izapidetu gabe; ordea, banaka 50.000 euroren zenbatekoa gainditu duten aldetik, publikotasundun prozedura negoziatua baliatuta izapidetu behar ziratekeen, 2010ean indarrean zeuden kontratazio aginpideen arabera, edota prozedura irekia baliatuta 193.000 euroren zenbatekoa gainditzen dutenen kasuan. Espediente hauetarik zazpi, 2,4 milioi euroren zenbatekoan, 2010 eta2011 bitartean ezargarria den kontratazio prozeduraren arabera lehiatu dira.

II.1.2.– Langileen kontratazioa.

2.– Erakundearen eta bere sozietateen –ETB, S.A. eta Eitbnet, S.A.– aldi baterako lan-kontratuko langileak kontratatzeko lehenagotik zegoen lan-poltsa erabili da, kideen merezimendu eta gaitasunak sailkatzen ez dituena; horrek ez du bermatzen 5/1982 Legean aurreikusitako merezimendu eta gaitasun printzipioak betetzen direnik. 2012ko abenduaren 31n deitutako lanpostuen % 73ari dagokionez, 2010ean abiarazitako EEP amaitu da, lan poltsa hori gaurkotzen duena.

3.– 5/1982 Legearen 16. artikulua aldarazten duen 4/1996 Legearen 1.2 artikuluak zuzendari nagusiari eskumena ematen badio ere «ente publikoko eta bere sozietateetako zuzendaritza-langileak irizpide profesionalak baliatuta izendatzeko, aldez aurretik izendapen horien berri administrazio kontseiluari emanez», egia da ere zuzendaritzako langilearen figura ez dagoela zehaztuta.

Alabaina, 5/1982 Legearen 47. artikuluak dio Ente Publikoko eta mendeko dituen Sozietate Publikoetako langileria laneko legerian xedatutakoak arautuko duela (47.1 artikulua), nahiz era berean dioen «Enterako eta bere Sozietateetarako langileen hautaketa deialdi publiko bidez egingo da eta merezimendu eta gaitasun printzipioetan oinarritutako sistemei jarraiki» (47.2 artikulua).

130/1999 Dekretuari jarraiki, EITBk «Goi Karguetan» lau pertsona ditu izendatuak eta gainera, kargu horietarako Goi Zuzendaritzako kontratua derrigor baliatu behar dela ezartzen du.

2010eko ekitaldian zuzendaritzako lanpostu funtzionaletan 9 pertsona izendatu dira «profesionaltasunaren» kontzeptua baliatuta; kontzeptu hori, arestian aipatutako Entea sortzeko legearen 16. artikuluak aurreikusten du, 4/1996 Legeak aldarazitakoa.

9 pertsona horietatik 4k ez zuten lehenagotik erakundearekin inongo kontratu loturarik eta ez daude Goi Kargudun modura bereiziak; hala eta guztiz ere, lan kontratu finkoekin kontratatu dituzte eta horrek 5/1982 Legearen 47. artikulua urratzen du.

Epaitegi honen iritzira, Enteak eta mendeko dituen Sozietateek, 1etik 3ra bitarteko paragrafoetan aipatutako ez-betetzeak alde batera, zuzentasunez bete dute 2010eko ekitaldian ekonomia-finantzaren jarduera arautzen duen lege arautegia.

II.2.– Urteko kontuei buruzko iritzia.

1.– Gizarte Segurantzaren Ikuskaritza Unitateak, GSDNren eskariz, 2009ko uztailean errekerimendu espediente bat abiarazi zuen, Bilboko EI, S.A.n merkataritza kontratupean lan egiten duten pertsonek langile autonomoen erregimen berezian duten kokapena fiskalizatzearren. 2010eko maiatzaren 24ko errekerimenduaren arabera, ikuskaritza jardunak frogatutzat jo du 46 kontratuk, idazlari-esatari eta teknikariak batik bat, besteren konturako mendeko lanaren ezaugarriak dituztela EI, S.A.ren antolamendu eta zuzendaritzaren eremuan, eta honenbestez, era horretara izapidetu behar direla atzeraeraginezko indarrez eta dagokion kotizazioa ordaindu behar dela. Data horretatik aurrera, kontratu berriak lan kontratu mugagabe, ez finko modura izenpetu ziren.

2005eko irailaren 2az geroztik kuota horien kontzeptuan ordaindu beharreko zenbatekoa 2,4 milioi eurorena izan da eta 2010ean 1,4 milioi euroren zenbatekoa erregistratu eta ordaindu da; erregistratzeke utzi da 2011n eta 2012an ordaindutako 1,0 milioi euro.

Berebat, 2010eko otsailean Donostiako EI, S.A.n merkataritza kontratupeko langileen gaineko beste ikuskaritza jarduera bat abiarazi zen; ikuskaritza 2011n amaitu zen eta egoera bera azaleratu du 41 kontraturi dagokionez. 2010eko abenduaren 31n ez zen zehazterik izan, eta ez zen kontularitzan erregistratu, ordaindu beharreko atzeratutako kuoten zenbatekoa, azkenik 1,6 milioi euro egin dituena; horiek guztiak 2011n erregistratu dira kontularitzan eta ordaindu ere bai.

Epaitegi honen iritzira, Entearen eta mendeko dituen Sozietateen bateratutako urteko kontuek, aurreko 1. paragrafoan adierazitako salbuespenak eragindako ondorioak alde batera, alderdi esanguratsu guztietan adierazi dute ondarearen, 2010eko abenduaren 31n finantza egoeraren, ekitaldian eragiketen emaitzen, ondare garbian aldaketen eta data horretan amaitutako ekitaldiari dagozkion esku-diruzko fluxuen irudi fidela.

Gure iritzian eraginik izan gabe, Euskal Irrati Telebista/EITB Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoa sortzen duen 5/1982 Legearen 45. artikuluaren gaineko arreta erakarri nahi duzu, zeinak dioen erakundea eta mendeko dituen sozietateak, horien akzioen titular bakar dena, EAEren Aurrekontu Orokorren kontura eta gauzatzen dituzten jardueretatik eratorritako diru-sarrera eta etekinen bidez finantzatuko direla. Bestetik, Eitbnet, S.A., bere Estatutuen 12. artikuluan jasotakoaren arabera, bere jardueratik eskuratutako berezko sarreren bidez finantzatuko da. EAEren Ente Publikoa izan eta indarreko Kontratu-Programatik eratorritako finantzaketa zuzena izateagatik, urteko kontuak funtzionamenduan den enpresaren printzipiopean formulatzen dira. 2010eko abenduaren 31n Bateratutako funts propioen zenbatekoa data horretako Funts soziala baino 128,9 milioi euro txikiagoa da, lehenagoko ekitaldietako emaitza negatiboen metatzearen ondorioz.

Gure iritziari eragin gabe, Eusko Jaurlaritzaren 2012ko martxoaren 6an Gobernu Kontseiluak hartutako akordioa ekarri nahi dugu hona; izan ere, Ekonomia eta Ogasun, Industria, Merkataritza eta Turismo eta Kulturako sailburuek hala proposatuta, eta Euskadiko Ondare Legearen Testu Bateginaren 114.1 artikulu, 14. paragrafo, 29. oharraren babesean, azaroaren 6ko 2/2007 Legegintzako Dekretu bidez onartutakoa, Gobernu Batzordeak EAEren Administrazio Orokorraren enpresa-ondareari txertatzea onartu du EITB erakundeak Euskaltel, S.A.ren kapital sozialean duen partaidetza. Eragiketa horrek EAEk emandako gizarte funtsa itzultzea suposatzen du, Euskaltelen izandako parte-hartzearen kontura eta itzulketa parte hartze hori Erakundearen kontuetan jasoa dagoen balioarekin egiten da, 20,7 milioi euro, % 5,32ren parte hartzearen baliokide dena eta honenbestez, sozietate horren gainean dituen eskubide, ekonomiko, politiko eta zeinahi eratakoak eskualdatuaz.

Gure iritzia eragin gabe, 2012ko ekitaldian zehar Erakundeak 701.458,67 euro ordaindu zituen partaidetutako sozietate bati emandako abal bat egikaritu zelako.

III.– Barne kontrolerako sistemei eta kudeaketa prozedurei buruzko irizpenak.

Atal honetan ekonomia-finantza jarduera arautzen duten printzipioak gehiegi eragiten ez dituzten akatsak ez ezik, kudeaketa hobetzeko azpimarratu nahi diren prozedurazko alderdiak ere azaleratu dira.

III.1.– Kontratazioa.

Aztertu ditugun 6 espedienteetan, 14,6 milioi euroren zenbatekoarekin esleitutakoak, kontratugilearen kaudimena betetzen dela egiaztatzeko AKBPek ohiko jokamoldetzat hartzen dute aitormen erantzulea egitea; bide horrek, baina, salbuespenezkoa behar luke izan, ez baita kaudimena egiaztatzeko baliabide nahikoa.

Berebat, kontratua esleitzeko ebazpenak ez ditu hautatutako eskaintzaren ezaugarri eta abantailak arrazoitzen, SPKLren 135.4 artikuluak agintzen duen moduan (34/2010 Legeak atal honi emandako idazkera berrian, lehenago SPKLren 135.3 eta 137. artikuluek arautzen zutena) eta horrek gainerako lehiatzaileei babesik eza sor dakieke.

III.1.1.– Arautze harmonizatuari lotutako kontratuak.

1.– Guztira 1,8 milioi euroren zenbatekoan esleitutako bi espedientetan (1 eta 2 espedienteak), lehiatzaileek proposa ditzaketen hobekuntzei dagokienez AKBPetan ez da zehazten zein elementuri dagokionez eta zein baldintzatan baimentzen den horien aurkezpena, SPKLren 131.2 artikuluan aurreikusitakoaren arabera.

2.– Guztira 1,5 milioi euroan esleitutako bi espedientetan (2 eta 3 zenbakiak) ez dago proposamen teknikoa irizpideari emandako puntuazioa justifikatuko duen arrazonamendurik, SPKLren 135. artikuluak agintzen duenaren aurka.

III.1.2.– Arautze harmonizatuari lotu gabeko kontratuak.

1.– Guztira 1,8 milioi euroan esleitutako bi espedientetan (5 eta 6 zenbakiak), AKBPetan ez da zehazten zein elementuri dagokionez eta zein baldintzatan baimentzen den horien aurkezpena eta gainera ez dago proposamen teknikoa irizpideari emandako puntuazioa justifikatuko duen arrazonamendurik, SPKLren 121 eta 175 artikuluetan aurreikusitako xedapenak betetzean eragina duena.

III.2.– Langileria.

2010eko abenduaren 31n indarrean zegoen organigraman berariazko araudiari meneratutako 4 «goi karguez» gain, beste 119 pertsona ageri dira «zuzendaritzako langile» modura; horietatik, 2010ean sartutako 4 eta lehenagoko urteetako 47, aurretik EITB taldearekin kontratu harremanik ez zuten pertsonak dira, deialdi publikorik gabe eta 5/1982 Legearen 47. artikuluak xedatzen dituen merezimendu eta gaitasun printzipioetan oinarritutako sistemen babesik gabe kontratatu direnak; halaber, beste 68 pertsona (horietatik 5, 2010ean sartu dira), Taldeko langile finkoak dira, izendapen askearen prozedura baliatuta eskuratu dutenak lanpostua, 4/1996 Legearen 1.2 artikuluari jarraiki, 5/1982 Legearen 16. artikulua aldarazten duena.

Aintzat hartuta hainbat komunikabideren jabe den Ente honek duen berezitasuna kanpotik datorren langileriaren kontratazioan egungo egoera ebazteko eta zuzendari nagusiak lan legeria betetzeko eta merezimendu eta gaitasun printzipioetan oinarritutako sistemei jarraiki deialdi publikora meneratzeko eskumenak bateratzeko (Entearen Legearen 16. eta 47. artikuluak), gomendagarria litzateke zuzendari nagusiak organigrama aldaketa onartzeko proposamena egitea Administrazio Kontseiluari, zeinetan «goi kargu» edo baliokidetzat jotako lanpostuak zehaztuko diren, zentzuzko kopuruan, 130/1999 Dekretuaren ondorioetarako eta EITB taldearen plantillakoak izan gabe, betiere profesionaltasun irizpideei jarraiki, lanpostua eskuratu ahalko dutenak zuzendari nagusiaren agintaldiak dirauen aldirako.

III.2.1.– Burutzak.

Ez da inongo irizpide objektiborik aurreikusi burutza lanpostuak balioztatu eta ordaintzeko eta zuzendaritzaren esku geratzen da soldata eta osagarriak balioztatu eta ematea. Jokamolde honek ez ditu agerian uzten lanpostuaren ezaugarriak, ez eta egindako balorazioa ere.

Beharrezkoa da burutzako lanpostuen ezaugarriak zehaztea eta horiek balioztatzeko irizpide objektiboak finkatzea, eskagarriak diren betekizunen arabera, hala nola, titulazio taldea, ezagutza teknikoak, zailtasuna, erantzukizuna eta baliagarritasuna.

III.2.2.– Merkataritza kontratuak.

Merkataritza kontratu bitartez berariazko lanak egiteko langile profesional eta/edo artistaren kontratazioa, ia beti programak aurkezteko edo horiek prestatu, editatu eta gauzatzeko, ez du finkatuta inongo hautatzeko prozedurarik eta ETB, S.A. eta EI, S.A.ren programazioko arduradunen eta zuzendaritzaren irizpidearen arabera gauzatzen da hainbat probaren bitartez; ez da, ordea, hautaketarako baliatutako profil eta irizpideen ebidentziarik jasotzen. Gomendagarria litzateke prozedura normalizatua onestea kontratu mota honetan egin beharreko proba eta irizpideekin; baita, egindako kontratazioak eta horien baldintzak justifikatuko dituzten emaitzen agiri bidezko ebidentzia ere jasotzea.

III.2.3.– Gauza bidez ordaintzea.

Langileei ondasunak erosteko emandako maileguen gauzazko ordainketak ez dira horrela aitortzen NUIZ ondorioetarako.

III.3.– Aurrekontuak.

III.3.1.– Aurrekontuaren mugaketak.

EAETBren 54.2 artikuluak langile gastuei dagokienez ezarritako aurrekontu muga urratu da, izan ere egindako gastuak behin betiko aurrekontua 244.040 eta 51.413 euroan gainditu du, hurrenez hurren, ETB, S.A. eta GI, S.A. Sozietateen kasuan eta 1,5 milioi euroan EI, S.A. Sozietatearen kasuan, lan ikuskaritzako gizarte segurantzaren unitateko ikuskaritza aktetatik eratorritako gastuen ondorioz. Nolanahi den ere, gastuak guztira behin betiko aurrekontua baino txikiagoak izan dira 829.183 eta 100.874 euroan, hurrenez hurren, ETB, S.A. eta GI, S.A. Sozietateen kasuan eta 662.322 euroan handiagoak EI, S.Aren kasuan.

III.4.– Bestelakoak.

III.4.1.– Hornitzaileei ordainketak.

2010eko abenduaren 31n EITB taldeko hornitzaileei ordaintzeke zegoen saldotik 2,4 milioi euroren zenbatekoa (horietatik, 2,3 milioi euro ETB, S.A.ri dagozkio), legeak horretarako finkatzen duen legezko 85 eguneko epea baino gerorapen luzeagoa zeukan.

2010eko abenduaren 31n 1,8 milioi euroren zenbatekoan ibilgetu materiala erosteko konpromiso irmoak zeuden.

Aurrekontua eta Legezkotasuna betetzeari buruzko txostenak ez du iritziari dagokion paragrafoa barne hartzen.

IV.– Urteko kontuak eta aurrekontuen likidazioa.

IV.1.– EITB eta taldeko sozietateen kontu bateratuak.

Hona hemen balantzea, galera-irabazien kontua, ondare garbian aldaketen egoera eta eskudiruzko fluxuen egoera, 2010eko abenduaren 31n bateratuak eta auditatuak:

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

IV.2.– EITB-ren eta taldeko sozietateen banako kontuak.

Hona hemen 2010eko abenduaren 31n urteko kontuak, milako euroetan emanak:

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

IV.3.– EITB eta taldeko sozietateen aurrekontu likidazioa.

2010Eko ekitaldirako kapital eta ustiaketa aurrekontuak honako hauek dira:

(Ikus .PDF)

(Ikus .PDF)

ALEGAZIOAK, EUSKAL IRRATI TELEBISTA (EITB) ZUZENBIDE PRIBATUKO ERAKUNDE PUBLIKOAREN ETA MENDEKO SOZIETATEEN FISKALIZAZIO LANAREN ONDORIOEI JARRITAKOAK, 2010

Aurrekaria:

HKEEk 2010eko ikuskaritza-txostenean egindako gogoeten aurrean aurkeztu nahi ditugun alegazioak aipatu aurretik «Euskal Irrati Telebista Zuzenbide Pribatuko Erakunde Publikoari eta haren mendeko sozietateei egindako Ikuskaritzaren Emaitzak. 2009» (aurrerantzean 2009ko Txostena) agiriari egindako alegazioetan adierazitakoa ekarri nahi dugu ahotara.

Zuzendari nagusiak 2009ko Txostenaren aurrean egin zituen alegazioetako batek, lehenak alegia, 2009. urte erdi aldera EITB Taldeak hasi zituen kontratazio-prozeduren inguruan eman zen berrikuste-prozesu garrantzitsua nabarmentzen zuen.

2009. urte erdi aldera arte, indargabetuta dagoen Administrazio Publikoaren Kontratuei buruzko Legearen 6. Xedapen Gehigarrian ezarritakoari jarraiki, bere garaian HKEEk ikuskatu zituen barne-prozeduretan aurreikusitako publizitate- eta lehia-printzipioen arabera egiten zituen kontratazioak EITBk, baina ez zuen orduan onartu berri zegoen Sektoreko Kontratuei buruzko urriaren 30eko 30/2007 Legeak (aurrerantzean SPKL) aurreikusitako baldintzetan kontuak izapidetzeko barne-protokoloa ezartzen zuen prozedura-araurik.

2009ko ekaina baino lehenagoko egoera haren ondorioz, 2009ko Txostenean HKEEk zenbait espediente aipatu zituen, eta gauza bera egin du 2010eko Txosten honen kasuan ere. Hala ere, HKEEk berak egiaztatu ahal izan duenez, espediente horietako gehienak oso egoera konkretu baten ingurukoak ziren, eta guztiak ere konponduta daude dagoeneko. Egoera hori alegaziootako II.1.1 atalean argituko dugu.

Bestalde, nabarmendu behar da 2009ko ekainaz geroztik barne-kontrolerako sistema eta kontratazioa kudeatzeko prozedura hobetzeko etengabeko jarduerak egin dituela EITBk.

2010eko Txosten hau da etengabeko egokitzapen-prozesu hori sendotu dela adierazten duen erakusgarririk onena. HKEEk berak baieztatu ahal izan duen legez, 2010eko Txosten honetan gai materialei buruzko gogoetak eragin dituzten espediente gehienak 2009. urtea baino lehenago hasitako espedienteei eta konpromisoei dagozkie, eta 2009ko Txostenean azaldu genuen legez, guztiak konpondu dira 2010. urtean zehar, inolaz ere ez 2011. urtean.

A) Txostenaren iritziari buruz.

II.1.1. atala «Ondasun, hornigai eta zerbitzuen erosketa».

«12 zerbitzu eta hornidura batengatiko 3,2 milioi euroko gastua egin da espedienterik egin gabe, nahiz eta 2010ean indarrean ziren kontratazio-arauen arabera banaka 50.000 euroko zenbatekoa gainditzen duten kasuak publizitatearekin negoziatutako prozedura bidez izapidetu behar diren eta prozedura ireki bidez, aldiz, 193.000 euroko zenbatekoa gainditzen duten kasuak».

EITBk II.1.1.1. atalari buruz egindako alegazioa:

HKEEk baieztatu duenez «12 zerbitzu eta hornidura bategatiko (...) gastua egin da», hau da, guztira 13 espediente kontratatu omen dira 3,2 milioi euroren truke behar bezalako espedienterik bideratu gabe.

2009ko Txostenaren II.1.1.5. atalaren inguruan egindako alegazioei dagokienean, 13 espediente horietako gehienak aztertu zituen HKEEk, eta egiaztatu ahal izan zuen 13 espediente horietako gutxienez 9 (hain zuzen 2010eko Txostenaren A.4 atalean 1, 3, 4, 7, 9, 10, 11, 12 eta 13 zenbakiekin identifikatuta daudenak) une hartan indarrean ziren prozedurei jarraiki eskainitako kontratazioei zegozkiela eta 2008a baino lehen esleitu zirela.

9 espediente horiengatiko eskaintzak behar bezala egin ziren, garai hartan indarrean zeuden prozedurak betez, eta haien kontratuetan 2011 eta 2012 arte luzatzen ziren iraupen-epeak aurreikusten ziren. Horrenbestez, baldintza ekonomikoei dagokienean (kalte eta galerengatiko kalte-ordainak), garestiagoa litzateke kontratu horiek epea baino lehen amaitzea horien indarraldia bukatu arte itxarotea baino.

Horrenbestez, eta Aurrekontuen Egonkortasunari buruzko Lege Orokorraren testu bategina onetsi zuen abenduaren 28ko 2/2007 Legegintzako Errege Dekretuan, Konstituzioaren 31.3 artikuluan eta SPKLren 1. artikuluan aurreikusitako aurrekontu-egonkortasuna, gastuaren kontrola eta funts publikoen erabileraren eraginkortasuna lortzeko xedeari lotuta, HKEEk egiaztatu ahal izan du kontratazioen indarraldia iraungiz joan den heinean EITBk SPKLri eta unean-unean indarrean ziren Kontratazio-arauei jarraiki egin duela horiengatiko lizitazioa.

Azaldutakoa dela eta, EITBri oso deigarri egiten zaio HKEEk erregistratutako 13 espediente horiek izapidetu ez izanari buruz egiten duen baieztapena «nahiz eta 2010ean indarrean ziren kontratazio-arauen arabera banaka 50.000 euroko zenbatekoa gainditzen duten kasuak publizitatearekin negoziatutako prozedura bidez izapidetu behar diren eta prozedura ireki bidez, aldiz, 193.000 euroko zenbatekoa gainditzen duten kasuak».

Azkenik, eta gainerako 4 espedienteei dagokienez (2010eko Txostenaren A.4. atalean 2, 3, 4 eta 5 zenbakiekin identifikatutako espedienteak), HKEEk dio ez dagoela prozedura-izapiderik. Gainera, ez dira 2010 edo 2011. urteetan izapidetu, beraz, espediente bakoitza bereiz aztertu beharko da egitate eta inguruabar zeharo ezberdinei erantzuten baitiete.

HKEEren arabera inolako prozedura-izapiderik gabe egin diren 4 espediente horien artetik bi (2010eko Txostenean 2 eta 5 zenbakiez identifikatutakoak) Eusko Jaurlaritzaren kanpaina instituzionaletarako iragarkien kontratazioari buruzkoak dira, eta beste biak dekoratuak diseinatzeko, ekoizteko eta muntatzeko kontratuei dagozkie.

Iragarkien kontratazioari dagokionean, zera da HKEEren baieztapenari erantzunez esan beharreko lehen kontua: espediente biak lizitatu ziren prozedura negoziatu bidez EITBko Kontratazio-arauen 7.c.2 klausulan eta SPKLren 158.a) artikuluan xedatutakoari jarraiki, eta gutxienez hiru eskaintza eskatu ziren prozedura horietan.

Alegazio-idazki honekin batera aurkeztutako 1. eta 2. dokumentuak aztertuta egiazta daitekeenez, bai «trafiko-kanpainari eta giza eskubideen aldeko kanpainari buruzko publizitate-iragarkien» kontratazioan (2010eko Txostenaren A.4 atalean 2. zenbakiaz identifikatutakoa), bai «genero-indarkeriari buruzko kanpainaren publizitate-iragarkiaren» kontratazioan (2010eko Txostenaren A.4 atalean 5. zenbakiaz identifikatutakoa), EITBk zenbait deskribapen-plegu prestatu zituen, eta horiek kontuan hartuta gutxienez 3 publizitate-agentziak aurkeztu zituzten proposamenak.

Behin prestatu eta aurkeztu ondoren, proposamen bakoitza balorazio-batzorde baten aurrean defendatu behar izan zuten hautagaiek. Gutxienez 4 kidez osatutako batzorde horiei egokitu zitzaien aurrez xedatutako irizpideak kontuan hartuta (argitasuna, briefing delakoa, sormena eta produkzioa) ekonomikoki onuragarriena zen eskaintza aukeratzea.

Ondorioz, EITBren ustez, HKEEk atal honetan espediente horiei dagozkien zenbatekoei buruz ateratako ondorioa ez da bidezkoa; 301.000 euroak (Hirurehun eta bat mila euro) gutxiago izan beharko lukete.

Bestalde, A.4 «Iritzia» atal horretako 6 eta 8 espedienteak direla eta, aipatu beharra dago zerbitzu eszenografikoak behar zituzten programa zehatzetarako dekoratuei zegozkiela. Zerbitzu horiek jabetza intelektualari loturiko zerbitzuak dira, Jabetza Intelektualari buruzko Legeak egile gisa onartzen duen talde batek eskaintzen baititu.

Bestalde, ondore juridikoetarako, jabetza intelektuala ondasun edo jabetza ukiezintzat hartzen da.

Zentzu horretan, SPKLren 4. artikuluak zerrenda batean biltzen ditu aipatutako legearen aplikazio-eremutik kanpo geratzen diren negozioak eta harreman juridikoak. Horien artean aipatzen ditu ezaugarri ukiezinak dituzten negozio juridikoak, esate baterako hizpide dugun kasua, hau da, eszenografiaren inguruko jabetza intelektual eskubideekin lotura duten zerbitzuen kontratuak, lan horiek programa bakoitzerako egiten diren berariazko sorkuntza artistikoak baitira.

Horrenbestez, EITBk uste du ez dela bidezkoa A.4 atalean espediente horiei (2010eko Txostenaren A.4 atalean 6 eta 8 zenbakiarekin identifikatutako espedienteak) dagozkien zenbatekoak eta kontzeptuak jasotzea; guztira 196.000 euroak (Ehun eta laurogeita hamasei mila euro).

Laburbilduz, aipatutako espedienteen kontzeptuei eta balorazio ekonomikoei buruz egin ditugun alegaziook 2010eko Txostenaren II. iritziak atalean jaso beharko lirateke.

II.I.2. atala «Langileen kontratazioa».

«Erakundeko eta haren sozietateetako (ETB, S.A. eta Eitbnet, S.A.) aldi baterako langileak kontratatzeko orduan aldez aurretik osatutako lan-poltsa erabiltzen da. Poltsa horrek ez ditu hautagaien merezimenduak eta gaitasunak sailkatzen, beraz, ez du 5/1982 Legeak aurreikusitako merezimendu eta gaitasunen printzipioa betetzen denik bermatzen (ikus A.2 atala). Deialdian aurkeztutako lanpostuen % 73ren kasuan, 2012ko abenduaren 31n amaitu zen lan-poltsa hori eguneratzeko asmoz 2010ean hasitako LEP».

EITBk II.1.2.2 atalari buruz egindako alegazioa:

Aurreko ikuskaritzetan ere eztabaidatu izan da aldi baterako langileen kontratazioa, beraz, HKEEk ongi daki EITBko eta haren sozietateetako hautagaien baremazioa egiteko orduan aurreko Lan Eskaintza Publiko finkoan lortutako emaitzak hartzen direla kontuan. Beraz, hautaketa-prozesuan lortu duten hurrenkeraren arabera, kontratatzeko lehentasuna izaten dute plazarik lortu ez arren Lan Eskaintza Publiko finko bateko probak gainditu dituzten hautagaiek. Azken 10 urteetan ez da deskribatutako baldintzetako barematze-zerrendak sortzeko moduko enplegu-eskaintza publikorik egin, beraz, aurreko LEPetan (90eko hamarkadan) barematutako zerrendak dagoeneko ez dira baliozkoak aldi baterako kontratazio-premietarako, izan ere, ulertzekoa den legez, zerrenda haietako balizko hautagaiak ez baitaude lan egiteko moduan hainbeste urte eta gero.

Hala ere, une honetan amaitzear dago EITBn eta haren sozietateetan gehien erabiltzen diren lanbide-profiletako kontratazioak egite aldera Euskal Telebistan azken urteotan izandako enplegu-eskaintza publiko bakarra. Prozesua amaitzerakoan LEP horretan lortutako emaitzen araberako lan-poltsa barematuak egingo dira, eta horiek erabiliko dira aldi baterako kontrataziorako aukeraketa-irizpide gisa.

5/1982 Legearen 16. artikulua aldarazten duen 4/1996 Legearen 1.2 artikuluak zuzendari nagusiari eskumena ematen badio ere «ente publikoko eta bere sozietateetako zuzendaritza-langileak irizpide profesionalak baliatuta izendatzeko, aldez aurretik izendapen horien berri administrazio kontseiluari emanez», egia da ere zuzendaritzako langilearen figura ez dagoela zehaztuta.

Alabaina, 5/1982 Legearen 47. artikuluak dio Ente Publikoko eta mendeko dituen Sozietate Publikoetako langileria laneko legerian xedatutakoak arautuko duela (47.1 artikulua), nahiz era berean dioen «Enterako eta bere Sozietateetarako langileen hautaketa deialdi publiko bidez egingo da eta merezimendu eta gaitasun printzipioetan oinarritutako sistemei jarraikiz» (47.2 artikulua).

130/1999 Dekretuari jarraikiz, EITBk «Goi Karguetan» lau pertsona ditu izendatuak eta gainera, kargu horietarako Goi Zuzendaritzako kontratua derrigor baliatu behar dela ezartzen du.

2010eko ekitaldian zuzendaritzako lanpostu funtzionaletan 9 pertsona izendatu dira «profesionaltasunaren» kontzeptua baliatuta; kontzeptu hori, arestian aipatutako Entea sortzeko legearen 16. artikuluak aurreikusten du, 4/1996 Legeak aldarazitakoa.

9 pertsona horietatik lauk ez zuten lehenagotik erakundearekin inongo kontratu loturarik eta ez daude Goi Kargudun modura bereiziak; hala eta guztiz ere, lan kontratu finkoekin kontratatu ditugu eta horrek 5/1982 Legearen 47. artikulua urratzen du».

EITBk II.1.2.3 atalari buruz egindako alegazioa:

EITBko eta haren sozietateetako zuzendaritza-langileen kontratazioari dagokionean, HKEEren 2009ko ikuskaritzaren inguruan aurkeztutako alegazioei eusten diegu. Ez ditugu errepikatuko luzeegiak direlako, baina horiekin bat gatoz, beraz, 2010eko Ikuskaritza-txosten honi aurkeztutako alegazioetan oso-osorik errepikatzen ditugula ulertzen da eta, horrenbestez, ulertzen da, baita ere, zuzendaritza-langileak 4/1996 Legeak aldarazitako EITBren sorrerari buruzko 5/1982 Legearen 16. artikuluan berariaz jasotako «profesionaltasun» printzipioari (eta mota horretako langileengan berezkoa den konfiantza-loturari) jarraiki aukeratu eta izendatuko direla. Hori dela eta, kolektibo horri ez zaizkio aplikatu beharko enplegu publikoa jasotzeko baldintza gisa ezartzen diren merezimendu- eta gaitasun-irizpide orokorrak, baizik eta lehen aipatutako eta EITBri eta haren sozietateei aplikatu beharreko Legeak berariaz jasotzen duen «profesionaltasun» irizpide berezi hori.

HKEEren arabera Goi-kargudunei bakarrik aplikatu behar zaie profesionaltasun-printzipioa (soilik 4 EITB eta haren sozietateen kasuan, hau da, 1.000 langiletik gora dituen erakunde baten kasuan), baina gure ustez horrela ez da behar bezala baloratzen EITBren konplexutasuna duen Zuzenbide Pribatuko enpresa-erakunde publiko baten funtzionamendua, eta gainera, alde batera uzten da araudiek zuzendaritza-langileen inguruan xedatzen dutena: erakunde eta sozietate publikoetako izendapen askeko eta konfiantzazko langileak, goi-kargudunak ez direnak.

Bestalde, gogorarazi behar dugu HKEEk aipatzen duen zuzendaritzako langileria horrek EITBren eta haren sozietateen organigrama osatzen duela legez, eta EITBko zuzendari nagusiaren eskumenen esparruan 4/1996 Legearen bidez aldarazitako 5/1982 Legeak berak ezarritako prozedurari jarraiki izendatu zela 2010ean. Lege horrek honakoa xedatzen du langile horien eta Administrazio Kontseiluaren eskumenak ezartzerakoan:

«16.2.f) artikulua Erakunde publikoaren eta haren sozietateen organigrama proposatzea Administrazio Kontseiluak onartu dezan eta erakunde publikoko eta haren sozietateetako zuzendaritza-langileria profesionaltasun-irizpideei jarraiki izendatzea, izendapen horiek aldez aurretik jakinarazita».

Azkenik, berriro aipatu behar ditugu 2009ko ekitaldiko txostenaren inguruan aurkeztutako alegazioak, batez ere kontuan hartuta 2010eko ekitaldiko eztabaidak ia ez duela zerikusirik dagoeneko eginda dauden 4 kontratuekin (beraz, kuantitatiboki, norainoko txikia dute).

II.2. atala «Urteko kontuei buruzko iritzia».

«Gure iritziarengan eraginik izango ez badu ere, zera azpimarratu nahi dugu: Euskal Irrati Telebista/EITB Zuzenbide Pribatuko Ente Publikoa sortzen duen 5/1982 Legearen 45 artikuluak dio erakundea eta mendeko dituen sozietateak, horien akzioen titular bakar dena, EAEren Aurrekontu Orokorren kontura eta gauzatzen dituzten jardueretatik eratorritako diru-sarrera eta etekinen bidez finantzatuko direla. Bestetik, Eitbnet, Estatutuen 12. artikuluan jasotakoaren arabera, bere jardueratik eskuratutako berezko sarreren bidez finantzatuko da. EAEko Erakunde Publikoa denez eta indarrean den Kontratu-programa batetik datorren finantzaketa duenez, urteko kontuak abian den enpresaren printzipioari jarraiki formulatzen dira. 2010eko abenduaren 31ra bitartean finkatutako funts propioen kopurua Gizarte-funtsak garai berean izandakoena baino 128,9 milioi txikiagoa da aurreko ekitaldietan metatutako emaitza negatiboen ondorioz».

EITBk II.2. atalari buruz egindako alegazioa:

Iritziarengan eraginik ez badu ere, 5/1982 Legearen 45. artikuluan xedatzen diren EITB Erakunde Publikoa eta haren sozietateak finantzatzeko moduei buruzko aipamen horixe jasotzen du ikuskaritzaren txostenak funtzionamenduan den enpresaren printzipioari jarraiki formulatutako Urteko Kontuak azaltzeko xedez, baina ez du ezer aipatzen Funts Propioen eta Gizarte-funtsaren zenbatekoen arteko ezberdintasunari dagokionean.

Emaitza Negatiboak pilatu izanaren ondorioz Finkatutako Funts Propioak Gizarte-funtsa baino 128,9 milioi euro txikiagoak direla baieztatzen duen esapideari dagokionean, honakoa argitu nahi dugu:

Aipatzen diren Emaitza Negatibo horiek ibilgetuen amortizazioen ondoriozkoak dira.

Erakunde Publikoaren eta haren sozietateen aurrekontuak ibilgetuen amortizazioei kendutako gastuen bezainbesteko diru-sarrerak jasotzen ditu. Horrela, ekonomia eta aurrekontuak orekatuta egon arren, Ekitaldiaren Emaitza beti da negatiboa gastuak (amortizazioak barne) diru-sarrerak baino handiagoak baitira.

Metatutako Emaitzek urtez urte gora egitea finantzaketaren kontabilitate-formularen eta Gizarte-funtsaren (ez Gizarte-kapitalaren) eta Funts Propioen arteko aldearen mendekoa da, eta ez da Taldearen finantza-kaudimenaren adierazlea. Aitzitik, mota horretako adierazlea da Funts Propioak 90,1 milioi eurokoa izatea, Ondare Garbia 106,2 milioi eurokoa izatea eta Maniobra Funtsa 19,2 milioi eurokoa izatea.

B) Barne-kontrolerako sistemen eta kudeaketa-prozeduren gaineko txostenaren inguruko iritziei buruz.

III.1. atala «Kontratazioa».

1.– «14,6 milioi euroan esleitu ziren aztertutako 6 espedienteen kasuan, kontratistaren kaudimena betetzen dela frogatzeko, AKPPen ohiko prozedura izaten da arduradunaren aitorpena aurkeztea, nahiz eta mota horretako baliabideak ohiz kanpoko egoeretan bakarrik erabili beharko liratekeen ez baitira ezer frogatzeko nahikoa».

EITBk III.1.1 atalari buruz egindako alegazioa:

EITB ez dator bat HKEEk adierazitako irizpidearekin, azken horrek uste baitu arduradunen aitorpena erabiltzea ez dela kaudimena frogatzeko baliabide nahikoa, izan ere, bide horiek «ohiz kanpoko egoeretan bakarrik erabili beharko lirateke, ez baitira ezer frogatzeko nahikoa».

SPKLren 63. artikuluak modu orokorrean arautzen ditu «kaudimena egiaztatzeko bideak», eta honakoa xedatzen du 1. atalean:

«Ekonomia- eta finantza-kaudimena eta gaitasun tekniko edo profesionala kontratazio-organoak 64.etik 68.era arteko artikuluetan aurreikusitako dokumentuen artean zehaztutakoak erakutsita egiaztatuko da».

Hala ere, SPKLren 63. artikulu horren 3. atalean zehaztu egiten du aurreko manua, honakoa adierazita:

«Herri Administraziotzat jotzen ez diren sektore publikoko ente, organismo eta entitateek 64.etik 68.era arteko artikuluetakoez besteko frogabideak onartu ahal izango dituzte arau harmonizatupekoak ez diren kontratuetarako».

Aipatutakoa kontuan hartuta, eta EITBk bezala Administrazio Publiko izaerarik ez duten sektore publikoko erakunde, organismo eta entitateek amortizazio-arauketari lotetsita ez dauden kontratuen kasuetarako 64-68 artikuluetan xedatutakoak ez bezalako kaudimen-frogak finkatu ahal dituztela argitu ondoren, HKEEren baieztapena, frogatutzat emango balitz, aztertutako 6 espedienteetako 3ren kasuan bakarrik hartu ahalko litzateke aintzat, arauketa bateratuari lotetsita dauden hiruren kasuan, alegia (hau da, 2010eko Txostenaren A.4 atalean 1, 2 eta 3 zenbakiez identifikatutako espedienteen kasuan).

Horrenbestez, ekonomia- eta finantza-kaudimena egiaztatzeko baliabideak zein araubide bateratuaren mendeko kontratuetan kontratu-motaren araberako (obrak, zerbitzuak eta horniketak) kaudimen tekniko edo profesionalak egiaztatzeko bideak finkatzen dituzten SPKLren artikuluetara (SPKLren 64 -68 artikuluak) bueltatuta, aipatu behar da aipatutako xedapen guztiek erabiltzen duela aitorpena (arduraduna) kaudimena frogatzeko baliabide nahikoa bailitzan, eta beraz, ez da aparteko mekanismo bat.

Gauzak horrela, SPKLren 64. artikuluak honakoa onartzen du 1.c) atalean «ekonomia- eta finantza-kaudimena» frogatzeko baliabide gisa: «Negozio-bolumen globalaren gaineko adierazpena eta, hala badagokio, kontratuaren objektuaren jarduera-esparruko negozio-bolumenaren gainekoa, gehienez ere azken hiru ekitaldiei buruzkoa». Horixe eskatu zuen EITBk arauketa bateratuari lotetsita zeuden eta HKEEk aztertu zituen 6 espedienteetako 3tan (hau da, 2010eko Txostenean 1, 2 eta 3 zenbakiekin identifikatutako espedienteetan).

SPKLren 66. artikuluak, aldiz, arauketa bateratuari lotetsitako kontratuetan «hornidura-kontratuetako kaudimen teknikoa» egiaztatzeko bideak arautzen ditu, eta erantzuleen adierazpen-modu ezberdinak onartzen ditu frogatzeko bide bezala.

SPKLren 66.1 artikulu horren a) atalean, hain zuzen, honakoa xedatzen da frogabide gisa:

«Azken hiru urteetan egindako hornidura nagusienen zerrenda aurkeztuko da, eta bertan horniduren zenbatekoa, data eta hartzailea, publikoa zein pribatua, azalduko dira. Hartzailea sektore publikoko organoa denean, egindako hornidurak organo eskudunak emandako edo ikus-onetsitako ziurtagirien bidez egiaztatuko dira, eta hartzailea erosle pribatua denean, berak emandako ziurtagiri baten bidez, eta ziurtagirik ez badago, enpresaren aitorpen baten bidez».

Halaber, SPKLren 66.1 artikuluaren b) atalak frogabidetzat jotzen du enpresariak honakoa adierazteko egindako aitorpena:

«Enpresak kontratua gauzatzeko zer teknikari, edo unitatea tekniko (enpresa barrukoak izan nahiz ez), batez ere kalitate-kontroleko arduradunak, dituen azaltzeko adierazpena».

SPKLren 66.1 artikuluaren c) atalak frogabide gisa jasotzen du, baita ere, enpresariak honakoa adierazteko egindako aitorpena:

«Enpresaren instalazio teknikoak, kalitatea bermatzeko hartutako neurriak, eta enpresak azterketa eta ikerketa egiteko dauzkan baliabideak adieraziko dira».

Azkenik, arauketa bateratuaren mendeko zerbitzu-kontratuetan kaudimen teknikoa egiaztatzeko bideei dagokienean, SPKLren 67.1 artikuluak erabat baliozkoak diren erantzulearen aitorpen-jokamolde ezberdinak jasotzen ditu a) edo b) ataletan.

Are gehiago, lizitatzaileek zenbait kaudimen-baldintza egiaztatzen badituzte ere, Administrazio Baldintzei buruzko Pleguetan aurreikusitakoari jarraiki, EITBk aitortutakoa egiaztatzen duten frogagiriak aurkezteko eskatzen die, HKEEk adierazitako espediente guztietan azaltzen den legez.

Horrenbestez, EITBk ezin du HKEEk atal honetan adierazitako irizpidearekin bat etorri, frogatuta geratu den legez SPKLk aitorpen-formula (erantzuleak) ezberdinak aurreikusten baititu kontratazio-organoak inor kontratatzeko eskatzen duen kaudimen ekonomiko, finantzario, profesional zein teknikoaren gutxieneko baldintzak bermatzeko balio duen mekanismo legez, eta ez ditu ezohiko mekanismo gisa hartzen.

2.– «1,5 milioi eurotan esleitutako bi espedientetan (2 eta 3 espedienteak) ez da proposamen teknikoaren irizpideari emandako puntuazioa justifikatzen duen arrazoirik ematen SPKLren 135. artikuluak hala xedatu arren».

EITBk III.1.1.2 atalari buruz egindako alegazioa:

EITB ez dator bat HKEEren ustez espediente bi horietan (2010eko Txostenaren A.4 atalean 2 eta 3 zenbakiekin identifikatutako espedienteak) omen dagoen «proposamen teknikoaren irizpideari emandako puntuazioa justifikatzen duen arrazoi» gabeziarekin, izan ere, horretarako sortutako kide anitzeko Batzorde Tekniko bakoitzak zehaztasun handiz egin zituen identifikatu diren espediente horietan jasotako balorazio-txostenak.

HKEEk adierazitako kontratazioetako bakoitzean indarrean ziren Pleguek ederki identifikatzen zuten, Ezaugarrien Taularen I. atalean, bai eskaintza teknikoaren atalean jasotako elementu bakoitzari emandako haztapena, bai proposamenak egiterakoan lizitatzaileek kontuan hartu beharreko dokumentazioa ere.

Pleguek haztapena finkatzeko orduan erakutsi zuten argitasun berberarekin puntuatu eta arrazoitu zuen Balorazio-txostena kasu bakoitzerako osatutako Balorazio-batzordeak.

Horrenbestez, EITB ez dago ados HKEEk aipatutako 2 espedienteen inguruan egindako hausnarketarekin, uste baitu «proposamen teknikoaren irizpideri emandako puntuazioa» behar bezala zehaztuta dagoela bai Pleguetan, baita aipatutako espedienteetako bakoitzari dagokion balorazio-txostenean ere.

III.1.2 atala «Araudi bateratuaren mendekoak ez diren kontratuak».

1.– «1,8 milioi eurotan esleitutako bi espedientetan (5 eta 6 espedienteak), lizitatzaileek proposatu beharreko hobekuntzei dagokienean AKPPek ez dituzte zehazten zer-nolako baldintzetan aurkeztu ahal izango diren, eta gainera ez dago proposamen teknikoaren irizpideari emandako puntuazioa justifikatzen duen arrazoirik, eta horrenbestez, ez dira SPKLren 121. eta 175. artikuluetan jasotako xedapenak betetzen».

EITBk III.1.2.1 atalari buruz egindako alegazioa:

Hobekuntzen zehaztasunik ezari (i) eta 2010eko Txostenaren A.4 atalean 5 eta 6 zenbakiez identifikatutako espedienteetako proposamen teknikoaren irizpideari emandako puntuazioa behar bezala arrazoitu ez izanari (ii) dagokionez HKEEk adierazi dituen hutsuneei erantzuteko orduan errepikakorra izan nahi ez duenez, EITBk III.1.1.I eta III.1.1.2 ataletan alegatutakoari eutsiko dio.

III.2 atala «Langileak».

Goi-kargudunen izendapenari buruzko gogoetari dagokionean, II.1.2 atalean adierazitakoari eutsiko diogu, eta baita 2009ko ikuskaritzari buruzko txostenean gai horren inguruan aurkeztu genituen alegazioei ere, lehen adierazi dugun legez ontzat ematen baititugu eta berriro egindakotzat ulertzen baititugu.

III.2.1 atala «Buruzagitzak».

1.– «Ez dago inolako irizpide objektiborik buruzagitza-postuen balorazioa egin eta ordainsariak ezartzeko orduan; zuzendaritzari dagokio horien balorazioa egitea eta ordainsariak zein plusak esleitzea. Egoera horretan ez da zehazten lanpostuak zer-nolako ezaugarriak dituen, ezta balorazioa nola egin den ere.

Ezinbestekoa da buruzagitza-postuen ezaugarriak definitzea eta horiei balorazio-irizpide objektiboak ematea bete beharreko baldintzak kontuan hartuta: titulazio-maila, ezagutza teknikoak, zailtasuna, erantzukizuna eta hautagaia libre egotea».

EITBk II.2.1.1 atalari buruz egindako alegazioa:

Buruzagitzen ordainsariak horietako bakoitzari emandako erantzukizun-maila kontuan hartuta esleitzen dira. Mota horretako lanpostuak sortzea, aldatzea edo/eta amortizatzea Zuzendaritza Nagusiari dagokion zeregina da, beraz, 2009ko Txostenaren inguruan aurkeztu genituen alegazioetan adierazitako legez, hari dagokio lanpostu horien ordainsari-maila definitzeko eskumena.

III.2.2. atala «Merkataritza-kontratuak».

«Ez dago inolako aukeraketa-prozedurarik ezarrita programak aurkeztea edo horien prestakuntza, edizioa eta errealizazioa egitea bezalako berariazko lanak gauzatzeko langileak edo/eta artistak merkataritza-kontratu bidez kontratatzeko, beraz, aukeraketa ETB, S.A. eta E.I., S.A. enpresetako programazio-arduradunen eta zuzendaritzen irizpideari erantzunez egiten da eta ez da hautaketa horretarako erabili diren profilen eta irizpideen arrastorik geratzen. Gomendagarria litzateke mota horretako kontratuak egiterakoan kontuan hartu beharreko irizpide eta probak ezarriko dituen prozedura normalizatua onartzea eta egindako kontratazioak eta horien baldintzak justifikatzen dituzten emaitzak agiri bidez jasota uztea».

EITBk III.2.2 atalari buruz egindako alegazioa:

Profesionalak merkataritza-kontratuen bidez kontratatzeari dagokionean ere artisten araubidean kontratatzeari buruz 2009ko ekitaldian egin genituen alegazioei helduko diegu oraingoan ere. Langile bereziak dira. Normalean irratiko edo/eta telebistako programak aurkezteko kontratatzen dira eta ikus-entzunezko munduari dagozkion berariazko irizpide artistikoak hartzen dira kontuan horretarako. Irizpideok lotura zuzena izaten dute audientziak garaian-garaian izaten dituen gustuekin eta modekin, eta ez da beti erraza izaten joera horien zergatia azaltzea. Ohiko ordainsarien parametroetatik ihes egiten duten katxeak dituzten profesional entzutetsuen kontratazioak ez du zerikusirik enplegu publikoa lortzeko orduan aplikagarriak diren merezimendu- eta gaitasun-printzipio orokorrekin, aitzitik, ikus-entzunezko munduari dagozkion berariazko printzipioak aplikatzen dira halako kasuetan: sona profesionala, kamera aurrean ematen duten irudia, fotogenia, artista libre egotea, eta abar. Nolanahi ere, aipatu behar dugu kasu gehienetan profesionalok programaren ardura duen ikus-entzunezko produkzio-etxeak kontratatzen dituela zuzenean; produktua bere horretan saltzen die EITBri eta haren sozietateei, beraz, erakunde publiko honek ez du profesional autonomoak edo artistak kontratatzeko gaitasunik izaten.

III.4.1. atala «Hornitzaileentzako ordainketak».

1.– «1,8 milioi euroan ibilgetu materiala erosteko konpromiso irmoa zegoen 2010eko abenduren 31n».

EITBk III.4.1.1 atalari buruz egindako alegazioa:

Konpromiso horiek ibilgetuen hornitzaileei egin zaizkien baina oraindik ekarri gabe dauden ondasunei eta hornidurei dagozkie.

Zenbait hornidura teknologiko konplexuak direnez, euren emate-epeak hainbat hilabetekoak izaten dira. Nolanahi ere, epe horiek beti izaten dira urte bete baino txikiagoak, eta urte amaieran pilatzen diren eskarien arabera, hurrengo urterako hitzemandako kopurua handiagoa edo txikiagoa izaten da.

2.– «Aurrekontua eta Legedia betetzeari buruzko txostenak ez du ezarritako iritzi-paragrafoa barne hartzen».

EITBk III.4.1.2 atalari buruz egindako alegazioa:

2010ean Ekonomia Kontrolatzeko Bulegoak aurrekontuak eta legedia betetzeko txostenerako eredu bat ezarri zuen. Bertan beren ustez sozietate publikoek aurrekontua eta legedia betetzen ote duten adierazteko eskatzen zitzaien auditoreei. Hala ere, kasu honetan auditoreak egindako berrikuspen-lanak ez ditu kontu-ikuskaritzari dagozkion ezaugarriak betetzen, eta beraz, Kontu-ikuskaritzaren Legearen aplikazio-eremutik kanpo geratzen da. Hori dela eta, erakunde eta sozietate publikoek kontratatu zituzten ikuskaritza-etxeek adierazi zuten mota honetako lanetan egin beharreko prozedurak eta probak mugatuak direla eta euren helburua ez dela auditoreari ikuskaritza-iritzirik emateko beharrezkoak dituen frogak zuzkitzea, baizik eta, txostenean zehazten diren prozedura konkretuak kontuan hartuta, auditoreari berrikusitako informazioa zuzena den edo ez zehazteko zantzurik aurkitu duen esateko aukera ematea. Baina ez ikuskaritzari buruzko benetako iritzia ematea, lehen aipatu den bezala. Gainera, txostenean bertan adierazten da aplikatutako berrikuspen-prozedurak kontu-ikuskaritza bati legozkiokeenak baino askoz txikiagoak direla eta horregatik ez dela ikuskaritza-iritzirik ematen.

Horrenbestez, Ekonomia Kontrolatzeko Bulegoaren eta ikuskaritza-etxeen artean adostutako prozeduren txostena ezarri zen 2011ko eta hurrengo ekitaldietako ikuskaritzetarako. Txosten horrek erakunde eta sozietate publikoek aurrekontuak eta legedia betetzen ote dituzten aztertzeko orduan gauzatu beharreko prozedurak zeintzuk diren zehazten du, eta erakundeak edo sozietateak prestatu beharreko dokumentu (memoria) bat ezartzen du. Komenigarritzat jo zen, gainera, memoria horretan aipatutako gaiez gain sozietateek igorri eta auditoreek aztertu beharrekotzat jotzen den bestelako informazioa ere sartzea. «Ekitaldiko Aurrekontu Orokorrak Likidatzeko Informazioari» buruzko urteko Zirkularrak zehazten du zein den auditoreek eman beharreko txostenaren eredua eta zein erakundeek eta sozietateek prestatu beharreko memoriaren edukia.

ALEGAZIOAK, ERAKUNDEAREN ZUZENDARI NAGUSI OHIAK EUSKAL IRRATI TELEBISTA (EITB) ZUZENBIDE PRIBATUKO ERAKUNDE PUBLIKOAREN ETA MENDEKO SOZIETATEEN FISKALIZAZIO LANAREN ONDORIOEI JARRITAKOAK, 2010

Fiskalizazio-gai izan den aldian Euskal Irrati Telebista Erakunde Publikoaren zuzendari nagusi izan dena, aurreko Alegazioak ikusirik, guztiz bat dator horietan adierazitakoarekin.

BATERAKO BOTO PARTIKULARRA, HKEE-REN LEHENDAKARIORDE DEN JOSÉ MIGUEL BONILLA JAUNAK ETA MARIANO GARCĶA KONTSEILARI JAUNAK «EUSKAL IRRATI TELEBISTA (EITB) ZUZENBIDE PRIBATUKO ENTE PUBLIKOA ETA MENDEKO DITUEN SOZIETATEAK. 2010» FISKALIZAZIO TXOSTENARI JARRITAKOA

Honako hau izenpetzen dugun kontseilariok, nahiz txostenean jasotako azken iritziarekin bat gatozen, errespetu osoz desadostasuna erakutsi nahi dugu Osokoak 2009ko urteko langile gastuen fiskalizazioan hartutako irizpide berriarekiko, EITBkoa ez den zuzendaritza langileen kontratazioari dagokionez, 2009ko ekitaldiaren fiskalizazio txostenari jarritako baterako boto partikular bitartez adierazi zena.

Ez dugu Osokoaren irizpide aldaketa justifikatuko duen txostenik eskuratu, Osoko honek 2008an legezko irizten zion hari 2009an eta 2010ean ez legezko irizteko, inongo arau edo prozedurarik batere aldatu ez denean. Behar hainbateko arrazoirik gabe 5/1982 Legea ezarrita zuzendaritzako langileen izendapenean erabilitako prozeduraren zuzentasunari dagokionez fiskalizazio-gai izan den erakundean sortutako konfiantza etetea, herri-administrazioen jardueran buru egiten duten printzipioen aurkakoa da, eta zehazki, bidezko konfiantzaren printzipioaren aurkakoa, fede on, segurtasun juridiko eta herri-administrazioen arbitrariotasunaren interdikzio printzipioei estu-estu lotua dagoena.

Horregatik guztiagatik, II.1.2.3 atala, Langileen Kontratazioan Legea Betetzea eta III.2 atala, Langile kontuetan Barne Kontrolerako Sistemen eta Kudeaketa Prozeduren gaineko Irizpenak, kendu egin behar direla uste dugu.

Vitoria-Gasteiz, 2013ko ekainaren 20a.

Azterketa dokumentala